مهمترین چالشهای مهدهای کودک در روزهای کرونا
مهمترين چالشهاي مهدهاي کودک در روزهاي کرونا
مهدهاي کودک از۲۴خرداد فعاليت خود را از سر مي گيرنداما همچنان سوالات و ابهاماتي در خصوص اين فعاليت، استقبال والدين از اين بازگشايي، پروتکلهاي بهداشتي و قرارداد ميان والدين و مهدها وجود دارد.
شايد اگر کرونا سه دهه و يا حتي دو دهه قبل شيوع پيدا ميکرد، آنقدر که امروز کودکان و والدين آنها از بلاتکليفي وضعيت مهدکودکها و مراکز پيش دبستاني عصبي رنج ميبرند، در اين وضعيت نبودند. رشد مهدهاي کودک، اصرار به بالا رفتن نرخ پوشش پيش دبستاني در کشور به دلايل متعدد تربيتي و آموزشي و روان شناختي از يک سو و از سوي ديگر رواج تک فرزندي و لزوم ارتباط کودکان با همسالان و مهيا بودن اين امکان در مهدهاي کودک، شکل و شمايل زندگي را با دهههاي قبل، هم براي کودکان و هم والدين تغيير داده است. شايد در نگاه اول به نظر برسد بيشترين استفاده کنندگان از خدمات مهرهاي کودک مادران شاغل هستند اما واقعيت اين است به همين دلايلي که ذکر شد، امروزه تمايل به اينکه کودکان در سنين پايين تحت آموزش و بازي با همسالان در محيطي امن قرار بگيرند، گسترده از اين است که به مادران شاغل محدودش کنيم و همين موضوع را پيچيدهتر ميکند.
از آغاز ماجراي تعطيلي مهدهاي کودک تا ۲۴ خردادي که ميآيد
اسفندماه مدارس اولين روز فعاليت خود را به دليل برگزاري انتخابات مجلس شوراي اسلامي و به دليل اينکه شعب اخذ رأي بودند، تعطيل شدند اما مهدهاي کودک باز بودند. از فرداي آن روز يعني ۴ اسفندماه تعطيلات کرونايي آغاز شد و والديني که تنها يک روز فرزندان خود را در ماه اسفند به مهد سپرده بودند بنا به قراردادي که قاعدتاً چنين شرايطي را پيش بيني نکرده بود، مشمول پرداخت کل هزينه ماه اسفند شدند. اين جريان با يکي دو روز تأخير در تمام استانهاي کشور پيش آمد.
سوم اسفند ابتدا بهزيستي اعلام کرد که رعايت بهداشت تنفسي و آموزش آن، رعايت بهداشت دستها و آموزش آن، نظافت مرتب سرويسهاي بهداشتي و اتاقها، داشتن وسايل مخصوص هر فرد و عدم داشتن وسايل مشترک، تعطيلي مهد کودک با مشاهده اولين مورد ابتلاء حداقل به مدت هفت روز با نظر کميته استاني، تعطيلي کودکستان با مشاهده دو مورد مثبت ابتلاء و تعطيلي آن به مدت حداقل هفت روز با نظر کميته استاني از جمله موارد اين بسته آموزشي است.
هر چند همان روز مسعود آسيما مديرکل روابط عمومي سازمان بهزيستي کشور در مطلبي در توئيتر خود گفت: بر اساس تصميم سازمان بهزيستي تعطيلي مهدهاي کودک تابعي از تعطيلي مقاطع ابتدايي مدارس خواهد بود. بر اساس اين تصميم، اطلاعات تکميلي در خصوص تعطيلي مهدهاي کودک توسط مدير کل بهزيستي هر استان و با هماهنگي با دانشگاههاي علوم پزشکي استان به طور جداگانه اعلام خواهد شد.
اين زماني بود که در کشور تنها ۱۸ نفر بيمار قطعي کرونا در کشور شناسايي شده بود.
خيلي زود خبرهاي تعطيلي مهدهاي کودک ابتدا به صورت چند روز چند روز و سپس تا پايان سال و در نهايت تا همين روزهايي که در آن به سر ميبريم، منتشر شد تا مديران و شاغلان در بيش از ۱۵ هزار مهدکودک و در کنار آن والدين بيشماري سردرگم شوند.
مهدهاي کودک نهادهاي تربيتي يا بنگاههاي اقتصادي؟
در حالي که نگرانيها در اسفندماه درباره شيوع بيماري کرونا شدت ميگرفت، مديران مهدهاي کودک بيشتر نگران شدند. بعد از اسفند تعطيلات نوروز در پيش بود و از همان اواسط اسفند زمزمههاي مدت دار بودن اين تعطيلات در سال آتي نيز به گوش ميرسيد. معوق کردن پرداختيهاي مهدهاي کودک اعم از بازپرداخت اقساط مهدهاي کودک به بانکهاي عامل و پرداخت حق بيمه و يارانه پرسنل به تأمين اجتماعي، از جمله تنها اقدامات مؤثر بهزيستي در اين ميان بود البته مقرر شد تا مکاتبات اداري جهت اعطاي وام کم بهره جهت تأمين خسارات ناشي از تعطيلي مهدها از طرف استانداري با بانکهاي عامل انجام شود. وامهايي که رقمهاي آن شايد براي شهرهاي کوچک کفاف تأمين اجاره بهاي چند ماه تعطيلي مهدها را ميداد اما در شهرهاي بزرگ به چشم مديران مهد نميآمد.
عليرضايي از مديران مهدکودک در حوالي خيابان کريم خان در تهران در رابطه با اقدامات حمايتي بهزيستي و چالشهاي مهدهاي کودک گفت: خيلي عجيب است که از حمايت از مهدهاي کودک صحبت ميشود. ما که چيزي از اين حمايتها جز در حرف نديديم. من ماهي ۲۰ ميليون تومان اجاره مهد کودک ميدهم. قرار دادم با والدين ماهيانه بود و بسياري از والدين شهريه اسفند را ندادند. البته براي دور جديد بنا داريم ديگر ساليانه قرار داد ببنديم و چکها را پيشاپيش از والدين بگيريم. در همين خيابان کريم خان و اطراف آن مهدهاي زيادي تعطيل شدند. من هم نهايتاً تا مهرماه مهد را سرپا نگه ميدارم و اگر شرايط همينگونه پيش برود تعطيلش ميکنم و ۱۵ نفر بيکار ميشوند.
وي ادامه داد: عدد وامي که پيشنهاد ميدهند واقعاً شوخي است. من ۱۵۰ ميليون تومان همين الان بدهي دارم براي اينکه مهد را سرپا نگه دارم تا بازگشايي. الان هم خانوادهها ميترسند و نگران هستند. برايم عجيب است که چرا هيچ توجه جدي به مهدکودکها نميشود. چرا مدارس غيردولتي مشمول توجهها هستند اما مهدهاي کودک نه! چون ما در سيستم رسمي آموزش نيستيم؟ اگر از فردا مهدهاي کودک تعطيل شوند ميدانيد چه خسارت سنگيني در آينده به خانوادهها زده ميشود؟
بخشدار يکي ديگر از مديران مهدکودک در منطقه ۶ تهران به بيان آسيبهاي نگهداري کودکان در صورت عدم فعاليت مهدهاي کودک داشت، و گفت: ما الان بايد ميان گزينههاي بد و بدتر يکي را انتخاب کنيم. شما فرض کنيد در اين ماهها که مهدها و مدارس تعطيل بود مادران شاغل فرزندان خود را چه کار کردند؟ يا نزد فاميل گذاشتند يا حتي بچههاي بزرگتر ۶ و ۷ ساله و ۱۰ ساله را در خانه تنها گذاشتند. واقعاً هيچکس فکر نکرده که خود اين امر چه آسيبهايي ميتواند به دنبال داشته باشد؟ اينکه کودکان در سنين کم قادر به تعميق در شناختهاي خود نيستند و ناگهان يک روز از خواب بيدار شدند و بعد ديگر نتوانستند دوستان خود را ببينند هم به تنهايي آسيبرسان است. مشکلات اضطرابي در کودکان و واپس روي به دورههاي پايينتر سني از ديگر آسيبها است. در اين مدت کدام کار تبليغاتي از سوي بهزيستي صورت گرفت که خانوادهها را نسبت به چنين آسيبهايي هشيار کند؟
مدير يکي از مهدهاي کودک در حوالي خيابان وحدت اسلامي نيز در گفتگو با خبرنگار مهر تنها به گفتن اين جمله بسنده کرد که: بهزيستي تنها مجوز ميدهد، هيچ حمايت و نظارت مؤثري ندارد. آنها ما را نه نهادي تربيتي که يک بنگاه اقتصادي ميدانند.
پرداخت يک ميليون و دويست هزار تومان تنها براي استفاده از خدمات يک روزه مهد در اسفندماه
واقعيت اين است که در اين ماهها چالشهاي خانوادهها و مهدها کم نبوده است. از پرداخت شهريه اسفند که در نهايت هم بهزيستي يک بخشنامه صادر کرد و اعلام کرد «مهدهاي کودک مجاز به دريافت شهريه پايه هستند و بايد هزينه کلاسهاي اضافه، زمان اضافه استفاده از مهدها و پول ناهار و… را به اوليا پس بدهند. اتفاقي که عملاً رخ نداد.
سيمين فرزانه مادر کودکي ۴ ساله که فرزندش به يکي از مهدهاي کودک در منطقه ۷ تهران ميرود به خبرنگار مهر گفت: بچه من فقط يک روز آن هم تا ساعت يک بعد از ظهر به مهد رفت و مهدکودک از ما از قبل چک گرفته بود ولي اگر شما رنگي از بازگشت پول را ديديد ما هم ديديم. اصلاً فکر ميکنم اين اتفاق افتاد تا چشم ما نسبت به رفتار مديران مهدها باز شود که هيچ حقي براي والدين قائل نيستند. رفتار آنها بسيار برخورنده بود. ميگويند ما چيزي به اسم شهريه پايه نداريم و کلي متضرر شدهايم. آيا ضرر مهدها را من مادر بايد بدهم که در اين ايام خود ما هم به خاطر اينکه شغل همسرم آزاد است، کلي ضرر کردهايم. يک ميليون و دويست هزار تومان شهريه مهد در اسفند از ما گرفتند براي يک روز. عجيب است که حتي بهزيستي فکر نميکند درست است ما يک قرار داد با مهدکودک نوشتيم ولي آيا اصلاً به ذهن کسي شرايط اينچنيني قابل پيش بيني بود؟
وي ادامه داد: الان هم مهد کودک ميگويد ما قرارداد يکساله ميبنديم! خيلي عجيب است که هيچ نظارتي روي اين امر نيست. حالا بگذريم که اصلاً هيچکس جواب درستي نميدهد بالاخره ما چقدر ميتوانيم اطمينان کنيم بچهها را مهد بگذاريم؟ من خودم از نيمه خرداد دچار مشکل شدهام چون هر روز بايد سرکار بروم ولي امکان ندارد به مهد قبلي او را ببرم و نميدانم اصلاً به صلاح هست او را مهدکودک بگذارم؟ هيچکس به فکر آرامش ما والدين نيست.
پرداخت ۵۰۰ هزار تومان بعد از چهارماه به عنوان بيمه بيکاري
بهزيستي براي حمايت از مهدهاي کودک در اين ايام تلاش کرد و اعلام کرد «با پيگيريهاي دکتر محمد شريعتمداري وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي نام مهدهاي کودک هم در ليست مشاغل متأثر از شيوع ويروس کرونا در کار گروه بررسي و مقابله با پيامدهاي اقتصادي ناشي از ويروس کرونا گنجانده شد و بر اين اساس هر گونه تصميم اين کارگروه براي حمايت از مشاغل متضرر هم شامل حال مهدهاي کودک سراسر کشور خواهد شد.»
بر همين اساس بهرهمندي از تسهيلات کم بهره بانکي (با شرايط قيد شده اداره کار) و همچنين برقراري بيمه بيکاري براي مربيان شاغل در مهدهاي کودک (که توسط کارفرما بيمه شدهاند) در نظر گرفته ميشود، معافيت ۶ ماهه از پرداخت ماليات براي مهدهاي کودک، تأمين منابع لازم براي استفاده پرسنل مهدهاي کودک از بيمه بيکاري، معافيت يا استمهال از پرداخت حق بيمه تأمين اجتماعي خود و پرسنل مهدکودک، تخصيص تسهيلات و اعتبارات بلاعوض يا کم بهره بانکي و بهرهمندي مهدهاي کودک تحت نظارت سازمان بهزيستي به عنوان کسب و کارهاي زيان ديده ناشي از تعطيلي به منظور پيشگيري از شيوع کرونا و جبران بخشي از ضرر و زيان وارده به آنها، شامل اين مراکز ميشود. گفته شد مکاتبهاي نيز با رئيس کل بانک مرکزي انجام شده است تا مهدهاي کودک از تنفس سه ماهه در پرداخت اقساط تسهيلات بانکي بهره مند شوند.
همچنين راه اندازي «پويش همدلي» به منظور بخشش اجاره بهاي ايام تعطيل توسط مالکان مهدهاي کودک نيز از ديگر اقدامات بهزيستي بود که در ارديبهشت ماه روي آن مانور داده شد تا اين مالکان در ازاي بخشش اجاره بها نشان «حامي کودک» دريافت کنند که گزارشها حاکي از اين است که اين پويش ممکن است در شهرهاي کوچک با درصد کمي تحقق يافته باشد اما در تهران و شهرهاي بزرگ خبري از اين بخشش نبوده است؛ آن هم در ازاي دريافت يک نشان!